USG przezciemiączkowe

11 września, 2018

Co to takiego? W jaki sposób i komu wykonuje się takie badanie? I dlaczego jest bardzo ważne?

Zanim odpowiemy sobie na te wszystkie pytania wyjaśnijmy najpierw co to jest ciemiączko? Jest to miękki, nieskostniały obszar na główce dziecka, w którym łączą się kości czaszki. To wypełnione błoną łącznotkankową elastyczne spojenie kilku sąsiadujących ze sobą kości czaszki, pozwala na dopasowanie się główki dziecka do kanału rodnego podczas naturalnego porodu. Ciemiączek u noworodków jest kilka, ale najważniejsze to ciemiączko przednie oraz tylne. Przednie umiejscowione jest na czubku główki, a kształtem przypomina latawiec. Zmniejsza się ono wraz z wiekiem i rozwojem niemowlęcia i fizjologicznie zarasta całkowicie zwykle między dziewiątym a osiemnastym miesiącem życia. Ciemiączko tylne jest znacznie mniejsze o kształcie trójkąta i znajduje się z tyłu główki. Zarasta wcześniej niż ciemiączko przednie.

USG przezciemiączkowe (ultrasonografia przezciemiączkowa) jest bardzo precyzyjnym, a jednocześnie bezbolesnym i bezpiecznym badaniem obrazowym głowy, umożliwiającym ocenę ośrodkowego układu nerwowego, który składa się z mózgu i rdzenia kręgowego. Wykonuje się je wyłącznie u noworodków i niemowląt przed zarośnięciem się ciemiączka przedniego. Takie badanie nie jest już możliwe w momencie całkowitego zesztywnienia kości czaszki dziecka.

Badanie polega na przyłożeniu głowicy ultrasonografu do główki dziecka w miejscu ciemiączka i poprzez fale ultradźwiękowe, przepływające właśnie przez nieskostniałe części czaszki, otrzymuje się obraz struktur mózgu, a także naczyń krwionośnych w jego obrębie. Przed rozpoczęciem badania na ciemiączko nanoszony jest specjalny żel, ułatwiający wykonanie badania. W trakcie badania oceniane są poszczególne struktury anatomiczne mózgowia, ich położenie, wielkość, echostruktura i echogeniczność. Dokonuje się pomiaru układu komorowego oraz przestrzeni płynowej na sklepistości mózgu, a uzyskane wartości odnosi do norm odpowiednich dla wieku małego pacjenta.

USG przezciemiączkowe pozwala rozpoznać wady rozwojowe mózgowia, wodogłowie, niedotlenienie, krwawienia wewnątrz mózgu, torbiele i guzy, a także powikłania zapalenia opon mózgowych u noworodka. Ponadto badanie umożliwia ocenę ciśnienia wewnątrzczaszkowego oraz funkcjonowanie naczyń krwionośnych wewnątrz mózgu dziecka.

Badanie wykonuje się zarówno ze względu na zaistniałe wskazania medyczne, jak również profilaktycznie. Służy ono ponadto monitorowaniu wykrytych zmian.

Wskazania medyczne do wykonania USG przezciemiączkowego:

  • Nieprawidłowe powiększenie obwodu głowy (wodogłowie)
  • Podejrzenie schorzeń neurologicznych (np. powtarzające się drgawki)
  • Opóźnienia rozwoju
  • Uwypuklone lub pulsujące ciemiączko
  • Podejrzenie zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych
  • Przebyty uraz okołoporodowy lub niedotlenienie okołoporodowe
  • Wcześniactwo oraz mała masa urodzeniowa
  • Przebyte infekcje i zakażenia płodu w łonie matki

Aktualnie zaleca się, aby u dzieci bez objawów chorobowych wykonywać USG przezciemiączkowe w ramach profilaktyki. Dąży się do połączenia badania USG bioderek z USG przezciemiączkowym.

Do badania USG głowy noworodka lub niemowlęcia nie trzeba w żaden sposób przygotowywać dziecka. Rodzic jest obecny podczas badania i przytrzymuje główkę. Można nakarmić dziecko przed badaniem, będzie wówczas spokojniejsze. Badanie jest całkowicie bezpieczne, bezbolesne, nieinwazyjne i nie powoduje żadnych powikłań. Trwa ono zazwyczaj nie dłużej niż 15 minut i wykonywane jest przez specjalistów radiologów.

W Centrum Medycznym RADMED USG przezciemiączkowe, jak również wszystkie pozostałe badania z użyciem ultrasonografu wykonują, omawiają i opisują dwaj doświadczeni i oddani swej pracy radiolodzy: dr Michał Sałata oraz dr Adam Kramarski.

Polecamy i zapraszamy!